شغل مامایی
به میهمانی دعوت شدم صدای داد و ناله ای را شنیدم صدای کیست؟ برای چیست؟
به دنیا امدم
اولین سیمای زیبایی را که دیدم صورت مادرم بود مادری که ساعتها درد کشیده بود تا مرا بدنیا اورد
اری میهمانی میهمانی عشق مادرم بود عشقی که از تولد تا مرگ با من است
سلام به تو كه هر لحظه از زمان حياتي را اميد مي بخشي،سلام به تو كه زيبايي زندگي را نويد مي دهي .سلام به تو كه اولين نفس،اولين نگاه،اولين فرياد،اولين اشك و اولين عشق را مي بيني...
هدف
در هر لحظه ، نوزاد يا نوزاداني در گوشه و كنار دنيا متولد مي‌شوند. حادثه‌اي كه كثرت و قدمت آن باعث شده است تا عظمت اين بزرگترين معجزه خلقت از چشمها پنهان بماند. آري! تولد بزرگترين ، باشكوه‌ترين و بحراني‌ترين لحظه زندگي و قديمي‌ترين تجربه بشري است
التبه نبايد تصور كرد كه آنچه امروز به نام حرفه و دانش مامايي معروف است، ادامه و دنباله همان مامايي سنتي است بلكه امروزه مامايي دانشي است كه بر مشاهده ، آموزش، پيشگيري ، تحقيق، تشخيص و درمان استوار شده است.
حيطه رشته مامايي:
مامايي يكي از زيرمجموعه‌هاي علوم پزشكي است كه نقشهاي بسيار گسترده‌اي اعم از نقش مشاوره‌اي، آموزشي ، مراقبتي ، حمايتي،درمانگري و تحقيقاتي است. البته تمامي اين نقشها در ارتباط با مادر و كودك مفهوم پيدا مي‌كند يعني ماما به مشاوره قبل ،بعد و هنگام ازدواج ، آموزش نحوه تنظيم خانواده، مراقبت در دوران بارداري، زايمان طبيعي و مراقبت بهداشتي مادر و كودك و آموزش به دختران در زمينه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن و درمان بیماریهای زنان مي‌پردازد.
«حيطه رشته مامايي از دوران قبل از حاملگي شروع مي‌شود و تا پس از زايمان و ۶ سالگي كودك ادامه پيدا مي‌كند.
1.حیطه شغلی ماما در مطب و کلینیک ها
در دوران قبل از حاملگي ماما بررسي مي‌كند كه آيا يك مادر توانايي حامله شدن را دارد و اگر حامله شود خطري براي خودش يا جنينش بوجود مي‌آيد يا نه؟ براي مثال مادران ديابتي، مادراني كه بيماري قلبي پيشرفته دارند، مادراني كه سابقه خانوادگي واضحي از ناهنجاريهاي ژنتيكي دارند و مادراني كه قبلا بچه معلول به دنيا آورده يا چندبار سقط كرده‌اند، بايد قبل از حاملگي با ماما مشورت كرده و آزمايشهاي لازم را انجام دهند. در واقع در اين مرحله ماما به مشاوره با زنان علاقه‌مند به بارداري و شناسايي زنان پر خطر از نظر بارداري و زايمان مي‌پردازد و آنها را به متخصص مربوط ارجاع مي‌دهد. مرحله بعد حاملگي است كه در اين مرحله مراقبت از باردار در درمانگاهها با كلينيك‌هاي مراقبت از بارداري بر عهده ماما است. در اين دوران خانم باردار در فواصلي معين كه ماما مشخص مي‌كند به كلينيك ویا مطب مامایی مراجعه كرده و معاينه مي‌شود تا ماما ضمن معاينه ، مشاوره و آزمايش از سلامت مادر و جنين مطمئن گردد و در صورتي كه خطري مادر يا جنين را تهديد مي‌كند زود تشخيص داده و از عواقب جدي و وخيم آن جلوگيري نمايد. براي مثال مادري كه دچار فشار خون حاملگي شده است اگر زود تشخيص داده نشود به قيمت جان مادر و جنين تمام خواهد شد. گفتني است كه در اين مرحله ماما مي‌تواند در زمينه‌هاي مختلف مانند تغذيه، بهداشت فردي، ورزش، تكتنيك‌هاي تنفس و اطلاع از سلامت جنين به مادر آموزش داده و او را براي زايمان آماده سازد.
2.حیطه شغلی ماما در بیمارستان
مرحله بعد مرحله زايمان است كه از پذيرش مادر در اتاق درد شروع شده و به وضع حمل در اتاق زايمان خاتمه پيدا مي‌كند. در اين مرحله ماما بررس‌هاي اوليه را انجام مي‌دهد و پس از اطمينان از آمادگي مادر براي زايمان و سلامت مادر و جنين همچنين اطمينان از يك زايمان طبيعي مسووليت زايمان را برعهده مي‌گيرد.
در اين مرحله اگر زايمان با مشكلي روبرو باشد مثلا جنين در حالت طبيعي نبوده يا مادر بيماري خاصي مثل بيماري قلبي پيشرفته داشته باشد يا اينكه نياز به سزارين باشد، اين وظيفه پزشك زنان و زايمان است كه مسووليت زايمان را در بيمارستان يا زايشگاه بر عهده بگيرد.
در مرحله بعد از زايمان نيز كنترل سلامت نوزاد و مادر و آموزش نحوه رسيدگي و چگونگي نگهداري فرزند بر عهده ماما است.
مرحله بعد نيز واحد بهداشت مادر و كودك است كه در اين مرحله تعيين وضعيت رشد و تكامل كودك شامل رشد فيزيكي و تكامل‌هاي اجتماعي ، رفتاري و گفتاري از ۵ روزگي تا ۶ سالگي و واكسيناسيون كودك بر عهده ماما است. از سوي ديگر بخشي از كار ماما به زنان بر مي‌گردد. در اين بخش ماما در درمانگاههاي زنان يا در مطب‌ها خصوصي به پيشگيريهاي اوليه از سرطان دهانه رحم و پستان پرداخته يا در مراكز نازايي به عنوان مشاور نازايي فعاليت مي‌كند.
آينده شغلي ، بازار كار ، درآمد:
در مورد فرصت‌هاي شغلي رشته مامايي نظرات متفاوتي وجود دارد. عده‌اي معتقدند كه در حال حاضر فرصت‌هاي شغلي مامايي و بيشتر رشته‌هاي علوم پزشكي محدود و بسيار اندك است و از همين رو تعداد بي‌شماري از فارغ‌التحصيلان اين رشته بيكار هستند يا در شغلهاي نامربوط با رشته تحصيلي خود فعاليت مي‌كند.
به هر حال از مراكزي كه يك ماما مي‌تواند در آنها مشغول به كار شود، مي‌توان به بيمارستانها، زايشگاهها، درمانگاهها و مراكز بهداشتي و طرح پزشک خانواده اشاره كرد. همچنين ماما طبق قوانين حاضر در صورت داشتن مدرك كارشناسي مي‌تواند مطب داير كرده و در آن به ارائه خدمات بهداشتي و درماني و مشاوره ای بپردازد.
توانايي‌هاي جسمي ، علمي ، رواني و … مورد نياز و قابل توصيه:
رشته‌هاي علوم پزشكي بويژه سه رشته پزشكي ، پرستاري و مامايي نياز به علاقه و احساس مسووليت بسيار دارد . براي مثال يك ماما بدون عشق و علاقه لازم نمي‌تواند فريادهاي ناشي از درد يك زائو را تحمل كند و پاسخگوي نيازهاي او باشد.
فراموش نکنیم :
«رشته مامايي عشق و علاقه و صبر و حوصله بسيار بالا مي‌خواهد چون يك خانم در حال زايمان شرايط بسيار حساسي دارد و بسياري از حرفها يا حركاتش در اختيار خودش نيست و يك ماما بايد در حد امكان با صبر و حوصله بسيار به او آرامش و قوت قلب بدهد و توجه داشته باشد كه مسووليت جان دونفر يعني مادر و جنين او را بر عهده دارد. همچنين يك ماما بايد بسيار باهوش و نكته‌سنج باشد و از مقابل مسائل هرچند كه كوچك باشد به سادگي نگذرد ، زيرا خيلي از مسائل يا علائم كوچكي كه در هنگام بارداري يا زايمان ظاهرمي‌شود، در صورت عدم توجه مي‌تواند خطرات جاني براي نوزاد يا مادر به دنبال داشته باشد.
همچنين دانشجوي رشته پزشکی علی الخصوص این رشته بايد تحمل خون و خونريزي، شب‌كاري و در كل كار در محيط بيمارستان را داشته باشد و به كار عملي نيز علاقه‌مند باشد چون دروس اين رشته بيشتر عملي است و كمتر جنبه تئوري دارد. »
«در سالهاي اخير دانشجويان مستعد و خوبي وارد رشته مامايي مي‌شوند اما متاسفانه بسياري از دانشجويان شناخت دقيقي از اين رشته ندارند. براي مثال نمي‌دانند كه در ترم‌هاي اول بايد در بيمارستان كارها و خدمات پرستاري را انجام دهند و حتي گاهي اوقات به همين دليل سرخورده مي‌شوند و انصراف مي‌دهند، در حالي كه اگر با علاقه و عشق لازم وارد اين رشته شوند، متوجه مي‌شوند كه مامايي رشته با ارزش و پراهميتي است كه از نظر معنوي مي‌تواند انسان را به معناي واقعي كلمه راضي كند.»
دانشجوي مامايي بايد از نظر جسمي و روحي سلامت كامل داشته و از روابط اجتماعي خوبي برخوردار باشد چون مشاوره و آموزش بخش مهمي از كار يك ماما است».
گفتني است كه رشته مامايي تنها از بين داوطلبان زن دانشجو مي‌پذيرد.
وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر: (كارشناسي ارشد و … )
كارشناسي ارشد مامائي ناپيوسته به اولين مقطع تحصيلي پس از كارشناسي گفته مي‌شود. طول دوره كارشناسي ارشد حداقل ۲ سال و حداكثر ۳ سال است. دوره دكتراي مامايي كه پس از اتمام تحصيلات در مقطع كارشناسي ارشد، مي‌توان به آن راه يافت به تازگي در شوراي عالي برنامه‌ريزي تصويب شده است.
این وبگاه به منظور دسترسی هر چه بیشتر به مطالب - اطلاعات و آموزش های زنان، بارداری، زایمان و تازه ترین اخبار و مقالات پزشکی-مامایی و پرستاری تاسیس شده است.